Müzede sergilenecek 60 tarihi kişilikten biride
13. yüzyılda yaşamış şair
düşünce adamı ve mutasavvıf Mevlânâ Celaleddin Rumi Müze yetkilileri
Mevlana'nın balmumu heykeli için
Mevlana'nın 22. kuşak torunları
Esin Çelebi Bayrı ve Faruk Hemdem Çelebi'ye ulaştı
"MEVLANA'NIN RESMİ GERÇEĞİ YANSITMIYOR"
Mevlana'nın torunları Çelebi'lerin verdiği bilgiler
ve akademik kaynaklar ışığında,
Türkiye'de Mevlana dendiğinde akla gelen
bilindik resimlerin gerçeği yansıtmadığını belirtti
Konya’yı ziyaret ederek dönemin şartları
ve atmosferi ile ilgili deneyimler edinen ekip
ailenin de onayıyla torun Faruk Hemdem Çelebi’nin
model olmasına karar verdi.
ÇELEBİ TORUN'DAN ALINAN MODEL BÜSTE YANSIDI
Aile ile ortaklaşa karar kılınan
pozun heykele dökülebilmesi için
Çelebi’den 3 saati aşan bir seansta
250’den fazla vücut ölçüsü alındı
180’den fazla fotoğraf çekildi
3 boyutlu vücut taraması gerçekleştirildi
Heykeltıraşlar, önce kilden bir büst hazırladı
Sonrasında da çalışmanın kalıbı çıkartılarak
içine balmumu döküldü
ve 12 hafta süren renklendirme
saç, göz, sakal detayları çalışıldı.
Her aşamada aileden onay alındı.
Araştırma dahil bu çalışma 6 ay sürdü.
"ÖNCE MODEL OLMAK İSTEMEDİM"
Madame Tussauds İstanbul Genel Müdürü
Sarper Hilmi Suner “Anadolu topraklarından çıkıp
tüm dünyaya barış mesajı veren
ve yüzyıllar öncesinde evrensel olmuş
Mevlânâ’nın da müzemiz figürlerine
eklenmesini çok istedik
Mevlânâ’nın barış mesajını
din, dil, ırk farkı gözetmeksizin
tüm insanlığa yönelik düşüncesini
müzemiz üzerinden de
ziyaretçilerimize ulaştırmak istedik” dedi.
HEYKEL, NİYAZ ANINDAKİ DURUŞU TEMSİL EDİYOR
Faruk Çelebi, model olmasıyla ilgili şunları söyledi:
“Önce terüddütle yaklaştık
Aile olarak Mevlânâ figürünün
popülist amaçlarla kullanımına
ezelden beri karşı dururken
böyle bir şeye şahsen alet olmaktan çekindim
Müze yetkilileri
amaçlarının heykeli herhangi bir model yerine
aileden biriyle yapmak olduğunu anlattı
Aile fertleri arasında teklifi değerlendirdik ve kabul ettik
Çalışmaların her aşamasında bizden onay aldılar
Ben bazı sert ifadelerin yumuşatılmasını istedim
Benim için çok büyük bir şerefti.”
Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin balmumu heykeli
"BÖYLE KİLOLU BİR ZAT OLAMAZ"
Habertürk'ün haberine göre
Mevlana'ya atfedilen
Mevlânâ’yı oturur şekilde gösterir resim
Çelebi ailesi ve Mevlânâ araştırmacıları
tarafından kabul görmüyor
Çelebi
felsefesinin her zaman nefsin terbiye edilmesi
her şeyin bir disiplin içinde yapılmasını öğütlediği
Mevlânâ’nın böyle kilolu
bir zat olamayacağını iddia ediyor
Mevlânâ’nın yaygın bir biçimde kullanılan
bu resmi İran’da
1960’lı yıllardaki bir yarışmada birincilik kazandı
Mevlânâ’nın oturur bir şekilde
ve şişmanca tasvir edildiği bu resim
daha sonra
Konya Mevlânâ Müzesi’ne hediye edilince
çeşitli etkinliklerde de kullanılmaya başlandı.
"UZUN BOYLU, ÇEKİK GÖZLÜ, ZAYIF"
“Mevlânâ’nın sağlığında resmi yapılmış mıdır” sorusu hâlâ belirsizliğini korurken
Eflaki Ahmet Dede’ye ait “Menakıb’ül Arifin”adlı
Farsça eserde Mevlânâ
ortanın biraz üstünde boyu olan
çok zayıf, hafif çekik gözlü
ve soluk benizli biri olarak tasvir ediliyor
Ayrıca Mevlânâ Müzesi’nde sergilenen hırkası
düşünüldüğünde boyunun 1.80 civarında
olacağı tahmin ediliyor
Hz. Mevlânâ’nın daha sonraki yüzyıllardada
çeşitli resim ve minyatürleri yapılmışsada
hiçbiri bir diğerine benzemiyor.
İRAN GÖZÜYLE RESMEDİLMİŞ
Selçuk Üniversitesi
Mevlânâ Araştırmaları Enstitüsü
Müdürü Doç. Dr. Ali Temizel
Türkiye’de yaygın şekilde kullanılan resmin
İran’da yapıldığını doğruladı
ve“İranlı gözüyle resmedilmiştir
Yapılan araştırmalar ve kaynaklar
Mevlânâ’nın Doğu Türklerinden
olduğunu gösteriyor.
Bu nedenle daha zayıf olduğunu
gözlerinin o resimdeki gibi yuvarlak değil de
daha çekik olduğunu değerlendiriyoruz
Elde başka resim olmadığı için bu resim kabul görmüş
Aslında bir resimden ziyade
onu sembolize eden
bir simgeye dönüşmüş durumda” dedi.
İŞTE AİLE TARAFINDAN KABUL GÖRÜLEN RESİM
Faruk Çelebi, kendisi doğmadan yıllar önce
1942 yılında görülen bir rüya üzerine çizilen
ve kendisine çok benzeyen Mevlânâ resminin
aile tarafından daha çok kabul gördüğünü belirtti
Çelebi, resmin hikâyesini şöyle anlattı : "Her yıl Şeb-i Arus törenlerinde karşılaştığım
Fahir Erkey adında bir psikolog vardı
Babam 1996’da vefat ettikten sonra
beni ısrarla evine davet etti
Evine gittiğimde duvardaki resimle beni karşılaştırıp
‘Suphanallah... Ne kadar büyük bir benzerlik’ dedi
Resmin 1942 yılında çizildiğini belirterek
tasavvuf üzerine bir dernekleri olduğunu
bu derneğin üyesi 2 kişinin aynı gece
Hz. Mevlânâ’yı rüyasında gördüğünü anlattı
Bu kişilere bir ressama rüyasında gördükleri
Mevlânâ’yı resmettirmelerini söylemiş
İkisinin de ayrı ayrı tarifleriyle yapılan çalışmada
bu resim ortaya çıkmış
1942’de yani ben doğmadan seneler önce çizilmiş bir resim
Ben de baktığımda kendime benzetiyorum.”
MEVLANA'NIN GÖNÜLLERDEKİ RESMİ
AHMET NECATİ YILDIZOĞLU
FORUM AYYYILDIZLI SEMALAR 2016
Mevlana Celaleddin-i Rumi Hazretlerinin
Torunları tarafından
Benzerliği kabul edilmiş resmini gördük
Birde balmumu heykeli yapılmış
Onuda gördük
Kabul edilen resmindeki
Yüz ifadesinde bir yumuşaklık
Balmumu heykeldeki yüz ifadesinde ise
Bir sertlik ve donukluk hakim gibi geldi bize
Ancak bizim yüreğimize dokunan
Heykellerdeki Mevlana değil
Gönüllerdeki Mevlanadır
Bizler
Gönlümüzdeki
Mevlanayı çok sevdik
Peygamberimiz Hz.Muhammed sav
Efendimizinde
Resmini görmedik
Ama tebessüm eden yüzünü
Omuzlarına kadar inen uzun saçlarını
Beyaz nur gibi parlayan yüzünü
Gönüllerimizde hep gördük
Madame Tussauds Müzesi yetkilileri
Bu tür islami ve manevi konularda
Ne düşünüyor bilmiyoruz
Amacımız
Asla kimseyi suçlamak üzmek
Yada kırmak değildir
Ancak hatırlatmak istediğimiz
Bir kaç şey olacak
Avrupalılar yada avrupalı gibi düşünenler
Müslümanlar gibi değildir
Kalbiyle değil
Aklıyla düşünüyor olsa gerektir
Yoksa islamiyette
İnsan heykeline değer verilmeyişinin
Gerekçesini anlamış olsalardı
Böyle heykellere düşkün olmazlardı
Diye düşünmekteyiz
Avrupanın dilinde edebiyatında ve kültüründe " Gönül " kelimesinin karşılığı yoktur
O yüzden gönül gözüyle görmekten
kalp lisanıyla konuşmaktan habersizdirler
Balmumu heykel bizlere
Manevi sevgi yerine
Materyalist bir sevgi öğretisi gibi geliyor
